Autoriteit Consument en Markt steunt TAPP Coalitie en bepleit milieuvervuiling op voedsel te beprijzen, bijv via hoge btw
Gister verstuurde de ACM bestuursvoorzitter mr. Snoep een brief aan de LNV minister, na 3 jaar onderzoek op het gebied van prijsvorming bij landbouw en voedselproducten: De allereerste aanbeveling is daarom niet voor niets:
"Er zijn maatregelen nodig die het prijsverschil tussen gangbare- en duurzamere producten verkleinen. Dit kan bijvoorbeeld door btw-verlaging voor duurzamere producten of met subsidies voor producenten. Voor gangbare producten is het belangrijk dat de gevolgen van de productie op het milieu in de prijs wordt verwerkt, zodat consumenten de “echte prijs” betalen. Ook productiebeperkende maatregelen zijn raadzaam, zoals de verhoging van de wettelijke minimum duurzaamheidseisen voor gangbare producten".
In de toelichtende brief onderin op p. 2 zegt de ACM hierover: "De aanbevelingen van de ACM zijn in lijn met de bevindingen uit het rapport van Remkes dat vorige week is uitgebracht. Er zijn maatregelen nodig die het prijsverschil tussen gangbare- en duurzamere producten verkleinen. Dit kan door duurzamere producten goedkoper te maken (bijvoorbeeld met subsidies voor producenten of btw-verlagingen) en/of door gangbare producten duurder te maken (bijvoorbeeld met btw-verhogingen of door negatieve externe effecten - zoals vervuiling - te beprijzen). Ook productiebeperkende maatregelen zijn raadzaam, zoals de verhoging van de wettelijke minimum duurzaamheidseisen voor gangbare producten en het verlagen van de productie, bijvoorbeeld door strengere vergunningseisen of door middel van uitkoop".
Kortom: ACM kiest net als eerder het rapport Remkes, de Topsectoren Agro & Food, Topsector Lifesciences & Health, Topsector Tuinbouw en uitgangsmaterialen, Glastuinbouw Nederland, Federatie voor Gezondheid (70 zorgorganisaties waaronder artsen, GGD), MVO Nederland, Transitie Coalitie Voedsel en TAPP Coalitie voor de lijn van (overheids) beprijzing van niet-duurzaam voedsel (negatieve externe effecten zoals CO2, stikstof, fijn stof beprijzen per kg, te beginnen bij vlees) als oplossing voor de problemen in de voedselketen met duurzaamheid en het goedkoper maken van gezond voedsel. Zie brief waarin deze instanties hiervoor pleitten: Ook de Raad voor de Leefomgeving en Wetenschappelijke Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding bepleiten al een heffing op niet duurzaam voedsel zoals vlees en goedkoper maken van gezond, duurzaam voedsel via belastingen.
Hopelijk gaat de politiek deze urgente adviezen (ondanks de provincie verkiezingen) opvolgen in 2023/2024. Dit kan op een manier die voor consumenten aantrekkelijk is, waarbij een zeer brede reeks relatief gezonde en duurzaam voedsel goedkoper gemaakt wordt via 0% btw in 2024 (denk aan alle verse en bewerkte groente/fruit, vlees/zuivelvervangers, keurmerken uit de keurmerkwijzer.nl die voor zowel milieu en dierenwelzijn minimaal een 8 scoren voor hoge ambitie), extra subsidies aan duurzame en biologische boeren zoals ACM en LTO Nederland ook aanbevelen en gratis voedsel vouchers voor gezond voedsel voor lage inkomens zoals Macron in Frankrijk volgend jaar gaat doen en de Belgen al lang toepassen). En tegelijk voor sommige niet-duurzame voedselproducten zoals niet-biologisch vlees en niet-biologisch zuivel aan te kondigen dat de btw naar 21% zal gaan in 2024/2025 of dat er een verbruiksbelasting komt op milieugrondslag voor deze producten, ca 20% meerprijs (netto gaat de consument er dan minstens 50-100 euro per jaar erop vooruit, lage inkomens nog meer). Het voordeel daarvan is dat de vraag naar duurzame/biologische zuivel en vlees dan toeneemt en veel meer boeren kunnen overstappen en zo een beter verdienmodel krijgen als zij overstappen naar biologisch, dus minder vee per hectare en per stal, wat bijdraagt aan de lagere stikstof emissies. Wie omschakelt en vee wegdoet, moet dan wel de dier- of fosfaatrechten die over zijn tegen een goede prijs aan de overheid verkopen. Dit is ook veel goedkoper dan boeren uitkopen.
Minister Adema zei gister in de Tweede Kamer dat hij snel met ACM zou spreken. Hier krijgt hij dan ook dit verhaal te horen. Hij moet echt aan de bak hiermee, integraal het voorstel van Remkes uitvoeren, dus ook een heffing op niet-duurzaam voedsel (vlees/zuivel). Dat valt nu goed uit te leggen aan burgers als die heffingsinkomsten nodig zijn voor een toekomstperspectief voor onze boeren, zoals Remkes ook al uitlegde.
Jeroom Remmers
Directeur TAPP Coalitie