Alternatief Landbouw Akkoord aangeboden aan regering
Nu het Landbouw Akkoord deze week is mislukt, heeft TAPP Coalitie, die gesteund wordt door o.a. tien landbouw organisaties, 22 juni een nieuw Landbouw Akkoord aan de regering aangeboden. TAPP Coalitie heeft tien partners in de landbouwsector, en was niet door Piet Adema uitgenodigd om mee te onderhandelen over het Landbouw Akkoord: Caring Farmers, melkveehouders netwerk GRONDIG, Vereniging voor Biologisch-Dynamische Landbouw en Voeding, De Streekboer, KIPSTER, Dreug, EOSTA, Transitie Coalitie Voedsel, Voedsel Anders en Voedsel Bosbouw. Piet Adema had alleen Bionext uitgenodigd uit de ‘groene’ hoek.
In het Alternatieve Landbouw Akkoord gaan consumenten een eerlijke, hogere prijs betalen voor vlees, (eco-taks) waarbij de meerprijs gebruikt wordt om boeren te helpen verduurzamen met 600 miljoen euro per jaar. Dit is het bedrag dat LNV Minister Adema ook voor ogen had in het gehoopte Landbouw Akkoord, waarbij boeren zekerheid krijgen voor natuurbeheer subsidies van 18 jaar lang. Ook in de LTO toekomstvisie 2030 wordt gesproken over een eco-taks op voedsel vanaf 2025, waarbij de meerprijs teruggaat naar boeren voor een gezond financieel toekomstperspectief. Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO-Nederland liet weten juist wegens het ontbreken van dit perspectief, het vertrouwen in overheid, supermarkten en het convenant op te zeggen. Ook de Autoriteit Consument en Markt en het stikstofadvies van Johan Remkes vroegen eerder al om dit soort fiscale prikkels en beloningen. In het Alternatieve Landbouw Akkoord krijgen supermarkten ook verplichtingen vanaf 2025 om alleen nog duurzame en diervriendelijke keurmerkproducten te verkopen, niet meer te stunten met kiloknallers en wordt gezond en duurzaam voedsel goedkoper gemaakt via 0% btw en subsidie. Voedsel wordt zo goedkoper. Op termijn zou ook een eerlijke, hogere prijs, inclusief alle milieukosten betaald gaan worden voor zuivel en eieren.
In het plan staat ook een 0% btw-tarief in 2025 op bewerkte en onbewerkte groenten en fruit, noten, paddestoelen, vlees- en zuivelvervangers, vezelrijke volkorenproducten en alle biologische keurmerk producten. Als dit laatste niet kan, krijgen alle verkopers van biologisch voedsel een subsidie zodat ze de prijs 15% in prijs verlagen. Daardoor stijgt de vraag naar dit milieu- en diervriendelijke voedsel. De overheid zou supermarkten moeten verplichten om vanaf 2025 of 2026 alleen nog zuivel, vlees en eieren te verkopen die voldoen aan de 80% norm voor milieu of dierwelzijn van de onafhankelijke keurmerk beoordelaar van Milieucentraal.
Het Alternatieve Landbouw Akkoord bestaat uit drie onderdelen:
1. Een rapport ‘Samen op weg naar een eerlijke wijze van beprijzen’;
2. Een Manifest Eerlijke Vleesprijs van o.a. Caring Farmers, BD-boeren en Streekboer;
3. Een Manifest Eerlijke Vleesprijs Nu van o.a. de Jonge Klimaatbeweging en FNV-Jong.
Het rapport, dat al in 2019 is opgesteld samen met landbouw-, milieu- en dierenwelzijns- organisaties en het Centrum Landbouw en Milieu, houdt in dat de overheid supermarkten en de horeca in 2025 of 2026 een eco-taks laat betalen per kg verkochte vleesproducten, waarbij deze ‘eerlijke vleesprijs’ hoger is voor rundvlees dan voor varkensvlees en kip. Dit levert 1,7 miljard euro op waarvan 600 miljoen euro per jaar teruggaat naar de landbouw: 322 miljoen euro voor melkveehouderij, 103 miljoen euro per jaar voor varkenshouderij en de overige bedragen voor pluimveehouderij en akkerbouw. De helft is voor klimaat-, stikstof- en andere milieumaatregelen, een derde voor dierenwelzijn en de rest voor natuur. Los van vergoedingen voor een kleinere veestapel levert dit melkveebedrijven gemiddeld 10.000 euro op, met mogelijkheden voor 30.000 euro per jaar. Voor varkens- en pluimveebedrijven zijn de bedragen een factor 2-5 meer vanwege de grote dieraantallen en grotere kosten en compensaties bij aanpassing naar diervriendelijker normen (meer ruimte per dier). Stikstofemissies worden via diverse routes verlaagd door o.a. opkoop van een deel van de dierrechten bij bestaande bedrijven die ruim gecompenseerd worden als zij grondgebonden worden, een GVE-norm van gemiddeld 2,1 melkkoeien per hectare, uitgaande van de grondgebondenheidsnorm van Netwerk Grondig, zeer riante omschakel- regelingen voor biologische melkveehouderij en betalingen voor zo lang mogelijke weidegang van koeien.
Invoering van de ‘eerlijke vleesprijs’ levert volgens een rapport van Wopke Hoekstra 2 Mton CO2 eq reductie op, de helft van de 4 Mton CO2 reductie die Rob Jetten nog zoekt voor klimaatwinst in 2030 in de veehouderij (los van de beoogde 1 Mton CO2 winst door een kleinere veestapel). De omschakeling als het gevolg van de inzet van 600 miljoen euro per jaar voor de landbouw, levert daarnaast nog circa 1,8 Mton CO2 winst op volgens CLM, waarbij de positieve klimaateffecten van de invoering van de graasdiernorm en de omschakeling naar biologische melkveehouderij nog niet eens zijn meegenomen.
De meerprijs die consumenten voor vlees gaan betalen vanaf 2025 of 2026 wordt zeer ruim gecompenseerd door 0% btw in te voeren voor bewerkte en onbewerkte groenten en fruit, diepvriesgroenten, noten, paddestoelen, vlees- en zuivelvervangers, vezelrijke volkorenproducten en alle biologische keurmerk producten. Als dit laatste niet kan krijgen alle verkopers van biologisch voedsel een subsidie zodat ze de prijs 15% in prijs verlagen.
De overheid zou supermarkten moeten verplichten om vanaf 2025 alleen nog zuivel, vlees en eieren te verkopen die voldoen aan de 80% norm voor milieu of dierwelzijn van de onafhankelijke keurmerk beoordelaar van Milieucentraal. In 2030 wordt de norm aangescherpt en moeten de producten voldoen aan 80% voor zowel milieu als dierenwelzijn. Conform eerdere breed gesteunde Kamermoties en conform wetgeving in Frankrijk en Spanje moet de overheid verkopers van voedsel verplichten voedsel in te kopen tegen de minimaal de kostprijs, waarbij ook alle (gestegen) milieukosten ingeprijsd moeten worden. Stunten met basis voedsel zoals vlees en zuivel (meer dan 25% korting) wordt net als bij kortingen op alcohol houdende dranken verboden. Zo worden boereninkomens beschermd.
Meer informatie:
Jeroom Remmers
Directeur TAPP Coalitie
https://tappcoalitie.nl
0622407712