Meerderheid Nederlanders kiest voor eerlijke vleesprijs met opbrengst voor boeren en voor goedkopere groenten en fruit
Media Alert 31-10-2019
Meerderheid kiezers wil goedkopere groenten en eerlijke, hogere vleesprijs
Opbrengst voor onze boeren en compensatie lagere inkomens
Ruim de helft van de Nederlandse bevolking (52%) steunt een voornemen van de TAPP Coalitie dat aanstaande maandag wordt gepresenteerd aan de Tweede Kamer voor een ‘eerlijke vleesprijs’ in combinatie met een verlaging van de btw op groenten en fruit naar 5%. Van de VVD stemmers is zelfs 62% voorstander, bij CDA en CU/SGP is dit 54%. D66 stemmers zijn voor 55% voorstander van het plan, bij PvdA 62%, PvdD 59%, SP 51% en GroenLinks 74%. 18% is tegen. Dit blijkt uit een representatieve enquête van DVJ Insights onder 1.000 Nederlanders in opdracht van de TAPP Coalitie.
De Stichting TAPP Coalitie (True Animal Protein Price Coalition) zet zich in voor een ‘true price’, een eerlijke prijs, inclusief milieukosten op producten zoals vlees en zuivel. Volgens een doorrekening van het Klimaat Akkoord door Planbureau voor de Leefomgeving PBL blijkt dat minder vlees eten tot het afgesproken niveau in het Klimaat Akkoord (circa 40%) meer broeikasgassen reduceert dan de klimaat- opgave in de gebouwde omgeving (zonder aardgas). Het Klimaatakkoord voor de landbouw heeft als doel een 40% lagere vleesconsumptie en een fors hogere consumptie van plantaardige eiwitten1.
De TAPP Coalitie wordt gesteund door bedrijven en organisaties op het gebied van landbouw, milieu, dierenwelzijn en gezondheid. Uit de enquête blijkt dat het voornemen van de Stichting op steun kan rekenen van de meerderheid van de bevolking. Met name goedkopere groenten, fruit, aardappelen en vleesvervangers en een beter financieel perspectief voor de Nederlandse boeren in de vorm van 600 miljoen euro per jaar voor investeringen in duurzaamheid en dierenwelzijn, spreekt mensen aan (respectievelijk 75% voor goedkopere groenten en 70% voor landbouwsubsidies). Als de opbrengst van een ‘eerlijke vleesprijs’ niet wordt gebruikt om boeren te steunen in de grote opgaven voor milieu, klimaat, stikstof, natuur en dierenwelzijn en om gezondere voedingsmiddelen goedkoper te maken, zakt de steun voor een eerlijke vleesprijs tot onder de 50% van de bevolking. Nederlanders willen graag dat groenten en fruit naar een superlaag btw tarief gaan van 5% (EU-minimum), nadat deze producten sinds het jaar 2000 40% duurder zijn geworden.
Ook willen zij dat producten met een duurzaam keurmerk en gezonde volkorenproducten en dranken in het superlage btw tarief komen. Bovendien staat 86% van de Nederlanders neutraal of positief tegenover prijsaanpassingen door supermarkten met goedkopere gezondere producten zoals groenten en fruit en duurder vlees. Bijna 4 op de 5 (79%) Nederlanders geeft aan dat zij bereid zijn 25% minder vlees te eten als men financieel wordt beloond (gemiddeld 47 euro per maand). Kiezers van CDA, CU, PvdA en GL doen dit al vanaf 15-20 euro per maand, kiezers van VVD en D66 doen dit pas bij 60-80 euro en PVV-ers vanaf 29 euro, FvD-stemmers 210 euro.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Niet voor publicatie. Meer info: tappcoalitie.nl/nieuws
Youtube film over de eerlijke vleesprijs: https://www.facebook.com/Urgenda/videos/1250520385147249/?t=5
Jeroom Remmers, TAPP Coalitie, 06 22 40 77 12, info@tappcoalitie.nl
Sjors Kremers, DVJ Insights 06 58770078; sjors.kremers@dvj-insights.com.
Jeannot Waaifort, OPRG 06 2783 0073 jeannot.waaifoort@omnicomprgroup.com
TOELICHTING
Middels een online vragenlijst - in de periode van 22 oktober tot en met 28 oktober 2019 - heeft DVJ Insights 1.000 Nederlanders ondervraagd. De steekproef is representatief op leeftijd en geslacht en weerspiegeld hiermee de stemgerechtigde Nederlandse samenleving. Als eerste kregen de ondervraagden het voorstel van de TAPP coalitie voorgelegd, vervolgens zijn hen hierover gesloten vragen en twee open vragen voorgelegd. 52% van de Nederlandse bevolking steunt dit voorstel (33 + 19% deels of helemaal).
Volgens het huidige voorstel: boeren krijgen 600 miljoen euro extra subsidie per jaar. 13% steun
Het voorstel wordt aangepast: boeren krijgen niet 600 miljoen euro subsidie per jaar, maar 300 miljoen euro per jaar. De andere 300 miljoen euro wordt gebruikt om voor 7,5 miljoen Nederlanders financieel te compenseren voor de hogere voedselprijzen (in plaats van 5 miljoen Nederlanders). Iedereen die minder dan 40.000 euro verdient, krijgt 120 euro per jaar erbij, bijvoorbeeld via een verhoogde zorgtoeslag. 34% steun
Het voorstel wordt aangepast: boeren krijgen geen extra subsidie. Alle opbrengsten van een hogere prijs op vlees worden teruggeven aan consumenten via een lagere btw op groente, fruit en andere gezonde/ duurzame voedingsmiddelen en voor extra subsidies op groente en fruit. De prijs van het gemiddelde winkelmandje gaat hierdoor niet omhoog. 25% steun.
Boeren mogen best nog wel wat meer subsidie krijgen dan 600 miljoen euro per jaar. 13% steun
Geen van bovenstaande. 15% steun.
Zou u bereid zijn minder vlees te eten, als u daarvoor financieel beloond zou worden (bijvoorbeeld via een subsidie)?
Ja. 44%
Misschien. 35%
Nee 21%
Vanaf welk bedrag is het voor u interessant om 25% minder vlees te gaan eten? (per jaar)
Gemiddelde. 564,62 euro. Per politieke partij verschilt dit enorm van een laag tot zeer hoog bedrag per jaar.
Wist u dat er al bij de gemiddelde Nederlandse vleesconsumptie een verhoogd risico is op hart- en vaatziekten (met name bij bewerkt en rood vlees)? Nee: 38%
Wist u dat de zorgkosten met 3 miljard euro per jaar zijn gestegen tussen 2017 en 2018 en volgens het RIVM nog harder gaan stijgen tot 2040? Dit komt ook door de steeds hogere kosten voor kanker, hart- en vaatziekten, diabetes II en overgewicht, wat deels veroorzaakt wordt doordat we in Nederland 50% meer vlees eten dan de richtlijnen van het Voedingscentrum. Nee: 57%
Wist u dat nationale zorgkosten volgens Oxford University in Nederland zouden dalen met 375 miljoen euro per jaar als Nederlanders 50% minder bewerkt vlees zouden eten en hierdoor een stuk gezonder worden? Nee: 75%
Waar vindt u dat de opbrengsten uit de ‘eerlijke vleesprijs’ voor gebruikt moeten worden?
1. Om de btw op aardappelen, groente, fruit en vleesvervangers zo veel mogelijk naar 0% te verlagen. Mensen die veel aardappelen, groente, fruit en vleesvervangers eten, gaan hierdoor er netto op vooruit. 46%
2. Om de zorgtoeslag van 5 miljoen Nederlanders te verhogen met 120 euro per jaar (1 maand gratis zorgverzekering). Deze groep mensen gaat er in dit geval financieel 40 euro per jaar netto op vooruit, als vlees met twintig eurocent per ons wordt verhoogd. 23%
3. Om boeren extra te stimuleren milieu-, klimaat-, natuur- en diervriendelijker te produceren. 31%
4. Ik ben het er niet mee eens dat vlees duurder wordt door een ‘eerlijke vleesprijs’. 22%
Welke producten moeten naast groente en fruit, aardappelen, noten, paddenstoelen, vleesvervangers nog meer in het super lage btw- tarief?
Alle voedselproducten met een duurzaam keurmerk. 44%
Patat en alle vega(n) producten in snackbars 15%
Volkorenproducten, zoals brood, graanproducten, pasta. 65%
Zuivelvervangers (bijv. soja- en amandel drinks) 28%
Smeer- en bereidingsvetten (bijv. olijfolie en margarine). 29%
Gezondere dranken (bijv. koffie, thee en vruchtensappen). 46%
Biologisch bier en wijn 12%
Vegetarische maaltijdverpakkingen met meer dan 75
gram groente, pizza’s met meer dan 10% groente 24%
Plantaardige producten (bijv. pure chocola, appeltaart). 29%
Anders* 6%
In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling? 'Alle opbrengsten van een hogere prijs op vlees (25- 35% duurder) worden door de supermarkt teruggeven aan consumenten door een lagere prijs (25-35% goedkoper) te rekenen voor groente, fruit en andere gezonde/ duurzame voedingsmiddelen. De prijs van het gemiddelde winkelmandje blijft hierdoor gelijk en de supermarkt gaat er ook niet op voor- of achteruit.'
Helemaal niet mee eens 6%
Niet mee eens 7%
Neutraal 36%
Mee eens 35%
Helemaal mee eens. 15%
Introductie tekst enquete: :
We zijn benieuwd naar uw mening over voedselprijzen in Nederland. Voordat we naar uw mening daarover vragen, willen we graag dat u aandachtig de volgende informatie leest. Daarna stellen we u enkele vragen over de inhoud van deze tekst.
Voorstel voor lagere voedselprijzen
Stichting TAPP Coalitie bestaat uit verschillende duurzame bedrijven, landbouw-, voedsel- en gezondheidsorganisaties en milieu- en dierenwelzijnsclubs. Recent heeft Stichting TAPP Coalitie een voorstel gedaan om de voedselprijzen in Nederland aan te passen, zodat ook alle milieukosten in de prijs worden meegerekend. Het voorstel van Stichting TAPP Coalitie bestaat uit verschillende maatregelen.
Btw op groente en fruit.
Groente en fruit zijn sinds 2000 zo’n 40% duurder geworden. De btw op groente en fruit is op 1 januari 2019 van 6% naar 9% gegaan. Het voorstel houdt in dat de btw op groente en fruit per 1 januari 2021 zo snel mogelijk weer omlaag gaat naar het super lage tarief van 5% (het door de EU toegestane minimum). Dit tarief gaat dan ook gelden voor aardappelen, vleesvervangers, noten en andere plantaardige producten en mogelijk ook voor voedsel met een duurzaam keurmerk.
Financiële compensatie. Iedereen die nu zorgtoeslag krijgt (zo’n 5 miljoen mensen met een laag inkomen, of middeninkomens met kinderen), krijgt per jaar 120 euro meer toeslag. Of men ontvangt in een andere vorm een verhoging van het besteedbaar inkomen. Dit bedrag is te vergelijken met 1 maand gratis zorgverzekering.
Subsidies voor boeren. Boeren krijgen 500 tot 600 miljoen euro per jaar extra (dat is zo’n 30.000 euro per veehouder). Dit bedrag compenseert voor de steeds hogere kosten die zij moeten maken om milieu- en diervriendelijker te produceren (bijv. CO2-uitstoot verminderen).
Prijs van vlees. Vlees wordt vanaf 1 januari 2021 iets duurder gemaakt, gemiddeld 20 eurocent per ons vlees. Deze ‘eerlijke vleesprijs’ zal tot 2030 nog iets verder stijgen tot alle milieukosten in de vleesprijs zijn verwerkt. Vlees wordt daardoor in 2021 gemiddeld zo’n 6 euro per maand duurder en in 2030 zo’n 12 euro per maand. Dit levert ruim 1 miljard euro per jaar op waarmee de verlaging van de btw op groente en fruit, de subsidies voor boeren en de verhoging van zorgtoeslag gefinancierd kunnen worden.
Effect op zorg, milieu, gezondheid en landbouw
Het voorstel is volgens onderzoekers netto positief voor de economie en bovendien goed voor consumenten. Netto gaan mensen met een laag tot middeninkomen er iets op vooruit. Iedereen die iets minder vlees eet en meer groente of vleesvervangers gaat er ook op vooruit. Consumenten zullen gezonder eten, waardoor hun gezondheid beter blijft of wordt. Hierdoor zullen de continu stijgende zorgkosten minder stijgen. Verder zal dit voorstel zorgen voor een afname in CO2-uitstoot, veevoer en het aantal dieren dat geslacht wordt.
-----------
Naschrift:
Volgens een enquete van I&O Research voor Milieudefensie uit 2020 zijn 63% van de Nederlanders bereid iets meer voor vlees te betalen als dat helpt om veehouders uit te kopen of duurzamer vlees te kunnen produceren, zie https://www.ioresearch.nl/actueel/vleesprijs-mag-omhoog-mits-het-helpt-te-verduurzamen/
Ook werd de Vega Monitor 2019 door Natuur en Milieu gepresenteerd.
Hieruit blijkt dat 40% van de Nederlanders denkt de komende 5 jaar minder vlees te gaan eten en 60% vindt elke dag vlees eten niet meer van deze tijd.
https://www.ad.nl/koken-en-eten/elke-dag-vlees-op-het-bord-niet-meer-van-deze-tijd~ae8a1835/