2e kamer wil stuntverbod voedsel en beprijzing vervuiling, dankzij TAPP
Er is al jarenlang groot draagvlak bij de bevolking voor een eerlijke, hogere vleesprijs blijkt uit diverse enquêtes. Nu wordt de eerlijke prijs dichterbij gebracht door een motie die de Tweede Kamer meerderheid vandaag steunde om prijsstunten op voedsel (o.a. vlees, zuivel) wettelijk te verbieden. De motie 36200-XIV-59 met de titel ‘Je bent een rund als je met voedsel stunt’ is door ChristenUnie opgesteld en krijgt de steun van zowel CDA, BoerBurgerBeweging als Volt GroenLinks en PvdA. Ook VVD, D66, PvdD, Denk, SGP, JA21, Bij1 en Kamerleden Omtzigt en Gündoğan steunen de motie en willen dat voedsel duurder wordt en eisen dat een ’eerlijke prijs’ aan boeren wordt betaald. Ze vragen LNV minister Adema het verbod wettelijk te regelen en te onderzoeken hoe.
De TAPP Coalitie zet zich al drie jaar in Den Haag in voor eerlijke prijzen voor vlees en zuivel, waarin boeren een eerlijke prijs krijgen maar waarin ook alle externe milieukosten en kosten voor dierenwelzijn en gezondheid een plek krijgen. Het is mooi dat de politiek de wens van de bevolking nu eindelijk steunt, in plaats van de wat langzamer veranderende food en retail sector waar tot nu toe steeds naar geluisterd werd. Voor de toekomst van de landbouw is het belangrijk dat boeren financieel een goed verdienmodel krijgen. Als voedsel daardoor iets duurder wordt, zal het ministerie van Sociale Zaken of Financiën richting lagere inkomens een compensatie moeten bieden, werd 6 december al bij de begrotingsbehandeling van het Ministerie van LNV gezegd door LNV minister Adema. Dat kan via lagere btw op gezond en duurzaam voedsel (bijv biologisch voedsel) of voedselbonnen voor gratis duurzaam en gezond voedsel. Desondanks is de timing van de motie pikant, nu voedselprijzen al veel hoger zijn dan een jaar terug. Het geeft wel aan hoe belangrijk een ‘true price’ is, de echte prijs inclusief alle milieukosten.
Het Reformatorisch dagblad meldde de motie op stunten met voedselprijzen al: https://www.rd.nl/artikel/1001268-cu-en-cda-willen-wettelijke-basis-tegen-prijsstunten-met-voedsel.
NOS dit als groot nieuws item: https://nos.nl/artikel/2455623-tweede-kamer-stop-prijsstunten-met-groente-fruit-zuivel-en-vlees, net als de Telegraaf: https://www.telegraaf.nl/nieuws/441303362/ruime-kamermeerderheid-wil-verbod-op-kiloknallers
Andere reacties: https://www.agriholland.nl/nieuws/bericht.php?id=244510
Nadelen stunten met vlees voor boeren, klimaat en gezondheid
Volt had een vergelijkbare motie ingediend die ook gesteund werd door PvdD, CDA, PvdA en GL, maar die haalde geen meerderheid. Dat is niet erg omdat de ChristenUnie motie dezelfde strekking heeft. Hiermee geven de politieke partijen gehoor aan een oproep van TAPP Coalitie, die eerder aan Tweede Kamerleden van de Landbouw Commissie een motievoorstel op dit punt had gestuurd. Stunten met voedsel heeft niet alleen nadelige gevolgen voor boereninkomens, waardoor investeren in milieu of dierenwelzijn wordt bemoeilijkt, het jaagt ook de verkoop aan van voedsel zoals vlees en zuivel, die 80% van alle broeikasgasemissies veroorzaken van voedsel dat in Nederland wordt verkocht, aldus Jeroom Remmers van TAPP Coalitie. Omdat we al veel meer rood vlees en bewerkt vlees eten dan gezond voor ons is, dragen kiloknallers bij aan hart- en vaatziekten, kanker, diabetes 2 en overgewicht en stijgende zorgkosten. We eten zo'n 38 kg vlees per Nederlander, het advies is maximum 25 kg. Als het voorstel van de Tweede Kamer net als in andere EU landen omgezet wordt in wetgeving, mogen supermarkten niet meer stunten met basis voedsel en vlees, zoals 2 voor de prijs van 1 aanbiedingen.
Heffing op stikstof en CO2-emissies vlees en zuivel
Ook andere voorstellen die de TAPP Coalitie de afgelopen jaren heeft bepleit, krijgen nu steun van een meerderheid in de Tweede kamer. Dit geldt bijvoorbeeld voor de motie van D66 en VVD voor beprijzing van stikstof en broeikasgasemissies in de landbouw, 'bij voorkeur te innen bij de verwerkende sector' en voor de motie van PvdA voor compensatie van lage inkomens als voedsel een hogere, maar eerlijke milieuprijs krijgt. Een andere aangenomen motie ging over het verplicht vergroten van het aandeel duurzaam en biologisch voedsel bij supermarkten en voedselbedrijven (bijmeng verplichting). Ook werden moties aangenomen om meer geld uit te trekken voor boeren waarbij het waterpeil verhoogd wordt, boeren die meer landschaps- en natuurbeheer toepassen, of voor biologische boeren. Hiervoor had TAPP Coalitie al in 2019 gepleit in het rapport 'Samen op weg naar een eerlijke wijze van beprijzing'. TAPP Coalitie organiseerde hierover een petitie eerlijke vleesprijs, die in 4 weken al 50.000 handtekeningen ophaalde. Op 25 november stuurde de LNV minister al een brief naar de Tweede Kamer over beprijzing van stikstofemissies als alternatief voor onteigening.
Zie hier het overzicht van aangenomen en verworpen moties over voedsel en landbouw n.a.v. de begroting van het LNV ministerie.
Kiloknallers vlees
Wakker Dier protesteert al jaren bij supermarkten tegen kiloknallers voor vlees en zag dat supermarkten steeds meer reclame maakten voor kiloknallers (vlees zonder keurmerk), wat ook zorgt voor dierenleed en het afremmen van de vraag naar beter vlees (zoals biologisch of 2 sterren Beter Leven). Kiloknallers remmen ook de vraag af naar vleesvervangers. In een kiloknaller folder houdt Wakker Dier de reclames van supermarktketens bij voor kiloknallers. Wakker Dier gaf vorig jaar aan dat supermarkten sinds 2015 steeds vaker zijn gaan stunten met rundvlees, en dat zij hiermee afspraken in het Klimaat Akkoord negeren. Daarin beloofden zij consumenten te verleiden minder vlees te kopen. Rundvlees is juist het meest klimaatonvriendelijke soort vlees. In 2021 groeide dat aantal kiloknallers met 14%, waarmee supermarkten aangaven lak te hebben aan het klimaat volgens Wakker Dier.
Motie je bent een rund als je met voedsel stunt
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat supermarkten regelmatig stunten met de prijs van vers voedsel, met nadelige gevolgen voor de prijs voor de boer en extra voedselverspilling tot gevolg;
overwegende dat Frankrijk, Belgié en Zwitserland wetgeving ingevoerd hebben om prijsstunten met voedsel tegen te gaan;
overwegende dat in Nederland in de zomer van 2021 in de Alcoholwet al een verbod op prijsstunten is ingevoerd, waardoor er niet meer dan 25% korting mag worden gegeven op alcoholhoudende dranken;
van mening dat voedsel kostbaar is en boeren een faire prijs voor hun producten dienen te ontvangen;
verzoekt de regering, met de ervaringen in Frankrijk, Belgié en Zwitserland en hier te lande met de Alcoholwet op het netvlies, uit te werken hoe met het creéren van een wettelijke grondslag prijsstunten met agrarische basisproducten als fruit, groente, zuivel en vlees is tegen te gaan, waarbij wel ruimte blijft voor het afprijzen van levensmiddelen in verband met de houdbaarheidsdatum teneinde voedselverspilling te voorkomen, en de Kamer over het resultaat te informeren,
en gaat over tot de orde van de dag.
Ondertekend door: Grinwis (CU) Boswijk (CDA) Bromet (GL) Koekkoek (Volt) Thijssen (PvdA), vd Plas (BBB)
Bijlagen: motie teksten
