Persoonlijke ervaringen van TAPPC-directeur Jeroom Remmers op COP29
Van 11 tot 22 november 2024 was ik aanwezig op de COP29-conferentie, mijn vijfde VN-klimaatconferentie na eerdere conferenties in Dubai, Egypte, Glasgow en Madrid. Welke inzichten heb ik opgedaan en wat betekende het voor mij als mens om daar aanwezig te zijn? Hoe heeft deze ervaring mijn motivatie versterkt om me in te zetten voor de klimaatdoelen van TAPP Coalitie?
Met tegenzin nam ik het vliegtuig omdat Azerbaijan vanwege de gesloten grenzen niet per trein kan worden bereikt. Deze editie van de klimaatconferentie was voor mij en voor TAPP Coalitie bijzonder omdat klimaatbeleid voor voedsel en landbouw niet eerder zo hoog op de agenda stond. Toen ik vijf jaar terug in Madrid was, was ik zo’n beetje de enige die dit thema aankaartte bij een side event. Maar nu waren er dagen dat er soms wel vijf events tegelijk over dit thema werden gehouden. Mede door de persconferenties en events van TAPP Coalitie op eerdere VN-klimaattoppen en onze brieven naar ministers uit alle landen, is deze aandacht toegenomen. Ik ben daarom heel blij een klein steentje hieraan te hebben bijgedragen. Het is erg onterecht dat er nauwelijks aandacht was voor het verlagen van broeikasgasemissies in agrofoodsectoren, al dan niet via beprijzing, terwijl ze eenderde deel van alle broeikasgassen op aarde veroorzaken. Ook gaat maar drie procent van de klimaatfinanciering naar landbouw en voedsel, de rest gaat naar energie.
Wat deze massale conferenties bijzonder maakt, is dat zo’n 60.000 mensen uit alle landen ter wereld bijeenkomen op een bizar vreemde locatie, waardoor er een sterke saamhorigheid ontstaat. Waar je ook woont, iedereen wil bijdragen aan het oplossen van het klimaatprobleem. Datzelfde geldt voor het TAPP Coalitie-team dat aanwezig was: mijn directe collega Willem Branten, twee TAPP-vrijwilligers Akshath (uit India) en Tim Reysoo (uit Nederland), met daarnaast twee medewerkers van onze Afrikaanse partnerorganisatie ACAI (afkomstig uit Congo en Gabon). Zij hadden vooral contacten met Afrikaanse milieuministeries.
Het TAPP Coalitie-ACAI COP29 team: Tim Reysoo, Jeroom Remmers, Bienvenu Ongoundou, Trinto Mugangu en Willem Branten
Dit jaar hielden we drie persconferenties die zijn opgenomen door de UNFCCC, en we hebben een side-event georganiseerd samen met het investeerdersnetwerk FAIRR / Jeremy Coller Foundation en Climate Civics International, voorgezeten door Danielle Nierenberg van FoodTank USA. Het eerste side-event ging over het baanbrekende FAO SOFA 2024-rapport over verborgen voedselkosten en manieren waarop overheden de externe klimaat- en gezondheidskosten van voedselconsumptie kunnen verminderen, bijvoorbeeld door vlees en zuivel te belasten in geïndustrialiseerde landen. Een ander rapport van de Wereldbank drong er ook bij rijke en middeninkomenslanden op aan om vlees en zuivel te belasten om klimaatdoelen te kunnen halen. Onze eerste persconferenties zorgden voor veel publiciteit in de VS, omdat sommige influencers geloofden dat de VN de VS zou dwingen om een vleestaks in te voeren.
COP29 side-event (deel 1) met Danielle Nierenberg, Willem Branten, Trinto Mugangu en Lasse Bruun
Onze focus was — naast de drie persconferenties en het side-event — volledig gericht op het verzamelen van zo veel mogelijk handtekeningen van milieuministers voor een Declaratie die we vooraf hadden opgesteld. Daarom gingen we alleen of samen zoveel mogelijk side events, landen-paviljoens en landen-kantoortjes langs om met ambtenaren, directeuren en soms rechtstreeks met ministers in gesprek te gaan om onze Declaratie te tekenen die eerder al door ministers van Nigeria, Congo (DRC) en Uganda getekend was.
Tijdens COP28 en COP29 ontmoette de Nigeriaanse Minister van Milieu, Lawal, Jeroom Remmers van de TAPP Coalitie. Hij ondertekende de Verklaring tijdens COP28 en leidt de Afrikaanse coalitie van landen die de Verklaring eveneens hebben ondertekend.
Het geeft dan natuurlijk een kick als het lukt om weer een minister of directeur-generaal over te halen om te tekenen. Soms gaat dat heel snel. Je laat op je laptop zien wat de Verklaring is en hoe je online kunt tekenen, en hops, de directeur tekent namens zijn land door zijn naam in te typen! Maar meestal gaat het langzamer en moeten de ministeries en betrokkenen eerst intern afstemmen of er getekend mag worden, met als gevolg dat het tijdens de COP29 niet meer zal lukken.
Chad is ook aan boord! Sluit Zambia zich aan? Delegatie van het EU Parlement
Voor mij als mens betekent de COP29 dat ik doe wat ik in dit leven wil doen: opkomen voor een leefbare wereld voor de vele toekomstige generaties na mij. Hoe kan het dat onze generatie de vervuiling zo enorm laat toenemen met een na-ons-de-zondvloed-houding, echt letterlijk? Het is mijn missie sinds mijn 21e jaar om zo veel mogelijk politici te overtuigen dit hoog op hun agenda te zetten door sociaal acceptabel prijsbeleid in te zetten waardoor de noodzakelijke verandering in de economie ‘vanzelf’ totstandkomt. Omdat ik voor eerdere banen en reizen ook geleefd heb in landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika, voel ik een enorme verbondenheid met mensen die het veel minder goed hebben dan in het rijke westen. Juist zij krijgen te maken met de meeste schadelijke effecten van klimaatverandering, vooral veroorzaakt door het rijke westen. Daarom vind ik het zo fijn om samen met mensen uit deze landen op te trekken en ministers van deze landen te vragen steun uit te spreken voor beleid dat in het rijke westen en China nodig is. Klimaatverandering en de doelstellingen van TAPP Coalitie zijn voor mij dus niet alleen een zakelijke kwestie, maar ook een persoonlijke urgentie.
Concrete doelen van TAPP Coalitie voor COP29
De concrete doelen die ik hebt gepresenteerd voor TAPP Coalitie tijdens COP29 waren aandacht vragen voor het feit dat nu ook de VN-organisatie voor landbouw (FAO) en de Wereldbank aan rijke landen vragen om heffingen op vlees en zuivel in te voeren, omdat anders de klimaatdoelen niet gehaald kunnen worden. Ook daarom hadden wij een Verklaring opgesteld om dit soort heffingen in te voeren in OECD-landen en China, waarbij minstens 20 procent van de heffingsopbrengst gebruikt zou moeten worden voor het Loss & Damage Fund. Dit is een nog te vormen fonds waarin rijke landen geacht worden meer dan 1000 miljard dollar per jaar te storten om de schade die zij andere landen aandoen met hun broeikasgasemissies te compenseren en te herstellen. Maar rijke landen willen nu niet meer dan 200 miljard dollar per jaar betalen. Als alle OECD-landen en China echter een heffing van 10 eurocent per 100 gram vlees zouden invoeren, haal je daarmee al 186 miljard dollar per jaar op om de klimaatschade door onder andere overconsumptie van vlees te compenseren bij ontwikkelingslanden. Daarnaast wilden we aandacht vragen om in de slotverklaring van COP29 of COP30 volgend jaar in Brazilië een zin opgenomen te krijgen over ‘transitioning away from animal protein overconsumption’, net als de historische zin uit de COP28 verklaring uit olieland Dubai over ‘transitioning away from fossil fuels’. Ons doel was dat minstens 12 landen hun handtekening hieronder zouden zetten. En gelukkig is dit doel gehaald, het werden 27 landen! Dat kwam vooral omdat er een organisatie tekende die namens 21 eilandstaten uit de Pacifische Oceaan meedeed. Zeespiegelstijging en steeds sterkere orkanen bedreigen hun voortbestaan.
Een leuk detail is hoe die handtekening totstandkwam. Al maanden voorafgaand aan COP29 hadden we de ministers en koepelorganisaties van deze kleine eilandstaten benaderd om te tekenen. Tijdens de eerste week van de COP29 hadden we enkele vertegenwoordigers uit die landen al gesproken, waaronder enkele landbouw onderhandelaars. Als er een zaal was met 200 landbouwonderhandelaars, die over vrij onnozele zaken vergaderden zoals een website opzetten over landbouw-klimaatbeleid, zorgde ik dat ik aan het eind ervan aanwezig was om zo veel mogelijk onderhandelaars te spreken en mijn visitekaartje met QR-code naar de Verklaring te overhandigen, en het verzoek hun minister te vragen deze te tekenen. Op de laatste zaterdagavond 16 november om 22 uur dacht ik: ik ga nog een keer een rondje doen langs alle paviljoens, wie weet kom ik nog iemand tegen die de Verklaring kan tekenen. Bij het Pacific Pavillion zag ik een groepje mannen rondom een tafel zitten die één voor één een mysterieus bruin sapje dronken, dat in een halve kokosnoot werd gedaan en de kring rondging. Na het inslikken van het sapje werd er zacht geklapt, ter bevestiging. Ik vroeg: “Any Ministers present here?” En jawel, ik werd gevraagd aan te schuiven en mocht de traditionele feestdrank ook drinken, een aarde-achtig en kruidig goedje. Na een week met gemiddeld vier uur slaap per nacht, moet ik zeggen dat het me opfriste. Twee zwaarlijvige mannen naast me bleken de Milieuminister van Fiji te zijn en de directeur van SPREP, die 21 kleine eilandstaten vertegenwoordigt. Na een paar zinnen hadden ze al genoeg gehoord, ze zouden tekenen. Ik pakte mijn laptop en even later was het geregeld.
De directeur van SPREP, die 21 SIDS in de Stille Oceaan vertegenwoordigt, en de minister van Milieu van Fiji ondertekenen de verklaring.
Ten slotte wil ik mijn ervaring delen over de groeiende vriendschap met onze Afrikaanse vrienden Bienvenu Ongoundou en Dr. Trinto Mugangu van het Africa Climate Action Initiative. We hebben twee weken samen doorgebracht. Mede dankzij een donatie van een liefdadigheidsinstelling kon ik hen uitnodigen om zich bij de TAPP Coalitie aan te sluiten tijdens COP29, met als doel steun voor onze verklaring te verwerven van meer Afrikaanse landen. Ze werken hier al maanden aan met beperkte middelen. Het was fijn om zo lang samen te zijn, samen te dineren en op een vrije zondag de Kaukasus te verkennen en het land te ontdekken. Ik zal de humor van Dr. Trinto, een gepensioneerde klimaatdiplomaat uit Congo DRC met jarenlange ervaring bij VN-klimaatconferenties, en de passie van Bienvenu nooit vergeten. Ondertussen is mijn Frans ook flink verbeterd.
Ik hoop met dit verslag en een kijkje in mijn persoonlijke betrokkenheid ook anderen te inspireren om zich net zo in te zetten voor de veranderingen die nodig zijn!
Jeroom Remmers
Directeur TAPP Coalitie
Meer informatie over de COP29 verklaring:
Coalitie van 27 landen en meer dan 100 NGO's eisen rechtvaardige klimaatfinanciering
27 landen ondertekenen COP29-verklaring over beprijzing van broeikasgasemissies in agrofoodsector
Bekijk de TAPP Coalitie persconferenties op COP29:
TAPP Coalition activities at COP29
De Denen hebben nieuws: vanaf 2023 wordt een belasting op broeikasgasemissies in de veeteelt ingevoerd..
Ingeborg ter Laak, EU Parlementslid namens de EVP, tijdens een persconferentie op 21 november 2024 georganiseerd door de TAPP Coalitie over Agri-ETS en de Deense CO2-equivalentbelasting op vee: voorbeelden voor OESO-landen en China?